2019 жылдың 5 айында ауыл шаруашылығының жалпы өнімінің көлемі 6,6 млрд.теңгені құрады (аудан үлесі 12,9%, көлемі бойынша 2 орын, НКИ бойынша 1 орын.

Өнім өндіру көлемінің өсуі мал шаруашылығы өнімдерін өндірудің ұлғаюына байланысты.

2019 жылдың 5 айында тірі салмақта 4,1 мың тонна ет сатылды немесе 107,3%, өткен жылдың деңгейіне 0,1% өсіммен 23,2 мың тонна сүт өндірілді, 48,8 млн.дана жұмыртқа өндірілді, 1,3 есе өсті.

Ауданға инвестиция тарту мәселелері өзекті болып табылады. Қаңтар-мамыр айларында ауыл шаруашылығына 3,7 млрд.теңге инвестиция тартылды немесе 2018 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 133,0%. 2019 жылға жоспар 13,5 млрд. теңгені құрайды.

Еңбек өнімділігін арттырудың маңызды компоненттерінің бірі саланы цифрландыру және шаруашылықтардың «ақылды технологияларды» енгізуі болып табылады.

Малдардың өнімділігін арттыру, өндірілетін өнімнің өзіндік құнын төмендету және жалпы еңбек өнімділігін арттыру үшін ауданның агроқұрылымдары етті мал шаруашылығында цифрландыру элементтерін енгізеді. Чиптеу, автоматты қыздырғыш, электронды таразы және т.б. элементтер пайдаланылады.

Сүт кешендерінде әр түрлі үлгідегі (Карусель, Елочка) табынды басқару бағдарламалары бар сауу залдары пайдаланылады, олар сүтті жеке есепке алуға, конценторманың қажетті бөлігін беруге, сиырларды өз тобына немесе емдеу үшін қораға жіберуге мүмкіндік береді.

2019 жылдың 1 маусымына мал басының саны 2018 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда:

• ІҚМ — 62,5 мың бас, бұл 4%-ға артық, оның ішінде сиыр 28,8 мың теңге, бұл 3,8%-ға артық;
• Қой — 58,6 мың бас, бұл 0,7%-ға аз;
• Ешкі — 1,7 мың бас, бұл 2,1% артық;
• Шошқа — 49,2 мың бас, өсім 71,5%;
• Жылқы — 15,2 мың бас немесе 106,6%;
• Құс — 844,8 мың бас, бұл 19,9%-ға артық.

2019 жылға мал шаруашылығын дамытудың жоспарлы көрсеткіштері (сатып алу):

«Сыбаға» бағдарламасы бойынша 780 бас ірі қара мал әкелінді, «Донецкое-Нурлы Жол» ЖШС-не 60 бас симментал тұқымынан, Чехиядан 90 бас «Шахар» ФХ-ға немесе жоспардан 19,2%.

«Жанипа» ШҚ («ТайыншаАгроФинанс» КС) 56 бас ІҚМ, «Абдыров» ЖК, «Тымборский» ЖК 38 бас ірі қара мал сатып алу жоспарлануда.

«Тайынша АгроФинанс» КС 64 бас ІҚМ «Хасенов К.Д.» ШҚ, «Есмагулова К.Б.» ЖК 100 басқа арналған ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қорында өтінімдер мақұлданды. «Искаков Е.Т.» ЖК 30 басқа өтініш беру үшін құжаттар жинау жүргізілуде.

Барлығы 438 бас немесе жоспардың 56,1% сатып алынады деп күтілуде.

«Ырыс» бағдарламасы бойынша ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры «Донецкое Нұрлы Жол» ЖШС 40 басқа, «Аканов Ж.Р.» ШҚ 40 басқа өтінімдер мақұлдады.

Тұқымдық түрлендірулер бойынша жүйеде 44 шаруашылық, 18 айдан 25 695 аналық мал басы тіркелген.

тұқымдық түрлендіруге қатысады — 4 037 бас, қатысу үлесі — 15,7%, бұл облыстық деңгейден 2,9% жоғары (облыстық көрсеткіш 12,8%).

Мерзімі өткен бұқалар – 5 бас.

Тұқымдық түрлендіру жоспары жалпы аналық мал басының 25% құрайды.

Бордақылау алаңдарына бұқашықтарды 22 шаруашылық қойды, бордақылауға қойылған бұқашықтардың жалпы саны 1203 басты құрады, жоспар бойынша 2370 бас, орындау пайызы 50,8% құрады. Ұйымдастырылған шаруашылықтармен бордақылауға бұқашықтарды қою малдың белгілі бір жасқа және кондициясына жеткеніне қарай жалғастырылуда.

7 сүт-тауар фермасы бар («Тайынша-Астық» ЖШС — 4693 бас, «Астык-Стем» ЖШС — 1162 бас, «Дашка-Николаевка СК» ЖШС — 585 бас, «Донецкое-НұрлыЖол» ЖШС — 566 бас, «Победа-Тайынша» ЖШС — 1234 бас, «Новый Труд» ЖШС — 667 бас, «Зеленые Луга» ЖШС — 565 бас.) мал басы 9 472 бас.

2018 жылы «Зеленые Луга» ЖШС сүт-тауар фермасы іске қосылды. Бүгінгі күні мал басының саны 565 бас ірі қара, оның ішінде 290 сиыр, 273 бұзау. Ағымдағы жылы екі бұзау қорасының құрылысы, 2019-2020 жылдары бұқа үшін 300 орындық бордақылау алаңының құрылысы жоспарлануда.

2018 жылы «ЕМС-Agro» ЖШС шошқа кешені іске қосылды, 24,0 мың бас шошқа, оның ішінде 14,0 мың бас бордақылау үшін (4 корпус), 2165 бас Ландрас, Пьетрен, Эдельшвайн, F1 асыл тұқымды будан әкелінді.

2019 жылдың 1 маусымына мал басының саны 19 402 бас шошқа, оның ішінде 17 305 торайды құрайды.

2019 жылдың мамыр айында бордақылауда шошқа союы жүргізілді, тірі салмақта шошқа етін өндіру 153,2 тоннаны құрады.

Ауданда ет және сүт бағытындағы 8 асыл тұқымды шаруашылық бар, 11 735 бас асыл тұқымды мал («Племзавод Алабота» ЖШС – 2 963 бас, «Тайынша-Астық» ЖШС – 4 914 бас, «Вишневское» ЖШС – 1 276 бас, «Победа-Тайынша» ЖШС – 966 бас, «Астык-STEM» ЖШС – 357 бас, «Жакупов» ШҚ – 369 бас, «Зеленые Луга» ЖШС – 473 бас, «Донецкое НұрлыЖол» ЖШС – 417 бас).

Жыл басынан 935 бас ІҚМ сатылды: «Племзавод Алабота» ЖШС – 685 бас, «Вишневское» ЖШС – 30 бас, «Тайынша – Астық» ЖШС – 220 бас.

Сатуға 332 бас бар («Тайынша-Астық» ЖШС-30 бас (қара – ала қашарлар), «Племзавод Алабота» ЖШС – 135 бас (қашарлар), «Победа-Тайынша» ЖШС – 100 бас, «Астык-STEM» ЖШС – 7 бас, «Донецкое НұрлыЖол» ЖШС – 60 бас).

4 шаруашылықта 5100 басқа арналған бордақылау алаңдары бар: «Тайынша-Астық» ЖШС – 3000 бас, «Вишневское» ЖШС – 1500 бас, «Племзавод Алабота» ЖШС – 500 бас, «Жакупов» ШҚ – 100 бас.

2017 жылдан бастап құс фабрикасы жұмыс істейді, құс басының саны 468,1 мың басты құрайды, 5 ай ішінде жұмыртқа өндіру — 48,2 млн. дана, ағымдағы жылы сою цехын пайдалануға беру және құс етін өндіру жоспарлануда.

Қазақстан Республикасының агроөнеркәсіптік кешенін дамыту бағдарламасының бөлігі болып табылатын «!рі қара мал етінің экспорттық әлеуетін дамыту» жобасын іске асыру шеңберінде ағымдағы жылы «Масло-Дел» ЖШС, «Тайынша-Астық» ЖШС «ЗаготИнтер» ЖШС және «Астык-Стем» ЖШС арқылы «BEEFSTREAM» ЖШС арқылы 10,17 тонна ет экспортталды.

Ет өңдеу кешені «BEEFSTREAM» ЖШС және «ЗаготИнтер» ЖШС ауыл шаруашылығы өнімдерін дайындаумен және союмен айналысатын ет өнімдерінің партияларын қалыптастырады және экспорттайды.

ІҚМ етін сатып алу келесі бағалар бойынша жүргізіледі:

• ЖШС, ФХ, ШҚ с (ҚҚС) — бұқа 1350 теңге; сиыр 1200 теңге (салмағы 170+)
• ШҚ, ФХ, жеке тұлғалар (ҚҚС-сыз) — бұқа 1250 теңге; сиыр 1150 теңге (салмағы 170+)
• Санитарлық забой ҚҚС-мен — 900 теңге, ҚҚС-сыз -800 теңге.

Есеп айырысу еттің шығуы бойынша, қолма-қол және қолма-қол ақшасыз тәсілмен жүргізіледі, бағасы етке көрсетілген, оның шығуы 170 кг.

Ауыл шаруашылығы
бөлімінің басшысы
Р. Көлбаев