2019 жылғы қаңтар-желтоқсанда жалпы өнiм көлемi 85,4 млрд. теңгенi құрады, физикалық көлем индексi 104,6%, оның iшiнде мал шаруашылығы 22,2 млрд. теңге, өсiмдiк шаруашылығы 63,2 млрд. теңге.

2019 жылдың 12 айында ауыл шаруашылығының негiзгi капиталына инвестициялар 16,5 млрд. теңгенi немесе 120,5% құрайды. Облыс бойынша инвестициялардың жалпы көлемiндегi үлес салмағы-16,0%.

Мал шаруашылығы

2019 жылдың 12 айында тiрi салмақта союға 14,8 мың тонна мал мен құс сатылды, бұл 2018 жылдың сәйкес кезеңiнен 20,2%-ға артық, жұмыртқа — 109,6 млн. дана алынды, бұл 0,6%-ға артық, сүт сауылған 75,1 мың тонна, 0,3%-ға төмендедi (агроқұрылымдарда сүт өндiрiсi 1,1%-ға, 2019 жылы — 22161 тонна, 2018 жылы — 22404 тонна). Төмендеу «Тайынша-Астық» ЖШС-де жiберiлген, себептердiң бiрi майлы дақылдарды сығу нәтижесiнде алынған маңызды емес өнiмдi сатып алуға қаражаттың болмауы болып табылады — рапс жүмысы, сол себептi БВҚ (белокты-витаминдi қоспалар) сатып алу мүмкiндiгi болған жоқ.

Егер 2018 жылы сүт табынындағы сиырға сауым тәулiгiне 30 кг-ға дейiн болса, 2019 жылы бұл көрсеткiш 24-25 кг-ға дейiн төмендедi.

2020 жылдың 1 қаңтарына мал басының саны:

IҚМ — 49,7 мың бас, бұл 1,4%-ға артық, оның iшiнде сиыр 26,0 мың теңге, 1,3%-ға артық;

Қой мен ешкi — 46,9 мың бас, бұл 3,3%-ға артық;

Шошқа — 52,4 мың бас, өсiм 64,6%;

Жылқы — 13,3 мың бас өсiм 13,3%;

Құс — 678,9 мың бас, 2,7%-ға төмендедi (төмендеу «ПТФ Есильская» ЖШС құс жарамсыз болуына байланысты).

2019 жылы «Сыбаға» бағдарламасы бойынша 352 импорттық мал басы әкелiндi, оның iшiнде 124 бас («Донецкое-Нұрлы жол» ЖШС, «Хасенов» ШҚ) және 228 бас қашарлар («Шахар» ФШ, «Тымборский» ЖК, «Абдыров» ЖК, «Есмагулова» ЖК) Чехиядан симментал тұқымдары әкелiндi.

Ағымдағы жылы «Донецкое Нұрлы Жол» ЖШС-не 60 бас симментал тұқымды, «Зеленые Луга» ЖШС-не 132 бас голштинофриз тұқымды, «Раут Агро» ЖШС-не 96 бас, «Туған Жер и К» ЖШС-не 96 бас, «Ерадыль Групп» ЖШС-не 30 бас Абердин Ангус тұқымдарын СК Фуд операторы арқылы әкелу жоспарлануда.

Мал шаруашылығын дамытудың негiзгi көрсеткiштерiнiң бiрi бұқашықтарды бордақылауға қою болып табылады. 2019 жылы бордақылауға 2406 бас бұқа жеткiзiлдi, жоспар бойынша 2370 бас, бұл 101,5% құрады: «Тайынша-Астық» ЖШС — 422 бас, «Новый труд» ЖШС — 109 бас, «Донецкое Нұрлы Жол» ЖШС — 43, ПК «Им.Горького» — 133 бас, «Агррфирма Эксимнан» ЖШС — 128 бас, «КМК-2014» ЖШС — 123 бас, «Байжол А/Ф» ЖШС — 76 бас, «Дашка-Николаевка» ЖШС — 60 бас, «Ақынбек» ФШ — 160 бас, «Ласко А.В.» ЖК — 18 бас, «Киселева Е.В.» ЖК — 35 бас, «Хасенов К.Д.» ШҚ — 36 бас, «Габдулин А.Ж.» ШҚ — 36 бас, «Аяжан» ФШ — 43 бас, «Ляйпольд» ЖК — 19 бас, «КАЗ» ШҚ — 24 бас, «Союз» ШҚ — 55 бас, «Трманов О.» ШҚ — 26 бас, «Победа-Тайынша» ЖШС — 57 бас, «Астык-STEM» ЖШС — 226 бас, «Абдыров» ЖК — 19 бас, «Шахар» ФШ — 32 бас, «Недвецкий» ФШ — 12 бас, «Ерасыл» ШҚ — 20 бас, «Бекшенов ШФШ» — 7 бас, «Луч» ШҚ — 8 бас, «Алабота» ЖК — 7 бас, «Алмаз» ШҚ — 29 бас, «Красницкий» ШҚ — 8 бас, «Лейла» ФШ — 13 бас, «Виктория 2003» — 177 бас, «Муталхан» ЖК — 40 бас. Осы бағытта жұмыстар жүргiзiлуде.

Бүгiнгi күнi ауданда 7200 бас жалпы мал басы бар 7 сүт-тауар фермасы өндiрiледi: «Тайынша-Астық» ЖШС, «Дашка-Николаевка СК» ЖШС, «Донецкое Нұрлы жол» ЖШС, «Новый труд» ЖШС, «Астык-STEM» ЖШС, «Победа-Тайынша» ЖШС, өткен жылдың желтоқсан айында iске қосылған «Зеленые луга» ЖШС сүт-тауар фермасы толық жобалық қуатына шықты.

2019 жылы ауданның фермалары бойынша 1 сиырға орташа сауылым 5649 кг құрады.

Ауданда «ЕМС-Agro» ЖШС шошқа кешенi жұмыс iстейдi, 25 мың бас шошқа, оның iшiнде 14,0 мың бас бордақылауда.

Германия мен РФ-дан 2165 бас асыл тұқымды шошқа әкелiндi. Бүгiнгi күнi мал басының саны 22 825 басты құрайды,оның iшiнде 1868 бас шошқа. Шошқа кешенi 2020 жылдың мамырынан бастап шошқа етiн өндiрудi бастады, 2019 жылдың 12 айында 2,5 мың тонна шошқа етi өндiрiлдi.

2017 жылдан бастап «ПТФ Есильская« ЖШС құс фабрикасы жұмыс iстейдi, құс саны 531,5 мың басты құрайды, жыл басынан 109,6 млн. дана жұмыртқа өндiрiлдi, 73,4 тонна құс етi өндiрiлдi.

Сонымен қатар, ет және сүт бағытындағы мал өсiру бойынша 8 асыл тұқымды шаруашылық жұмыс iстейдi, жыл басынан 935 бас асыл тұқымды IҚМ сатылды: «Племзавод Алабота» ЖШС — 685 бас, «Вишневское» ЖШС — 30 бас, «Тайынша-Астық» ЖШС — 220 бас.

Агроқұрылымдармен қатар ауданда 8 ауыл шаруашылық кооперативтерi жұмыс iстейдi, негiзгi қызмет түрi халықтан сүт сатып алу және сүт өңдеу кәсiпорындарына сату. Сатып алуды ауданның 45 елдi мекенiнде жүзеге асырады. Жыл басынан берi сатып алынған сүт саны 18,7 мың тоннаны құрайды.

Өсiмдiк шаруашылығы

Ағымдағы жылы 377,9 мың га алқапта дәндi және дәндi-бұршақты дақылдардың жалпы жиналымы 626,7 мың тоннаны құрады, орташа шығымдылығы 16,5 ц/га, 157,7 алқапта майлы дақылдардың жалпы жиналымы 174,0 мың тоннаны құрады, орташа шығымдылығы 11,1 ц/га.

Барлығы аудан бойынша 2019 жылы 72 164 тонна тұқым себiлдi, оның iшiнде: элиталық — 6 974 тонна. Аудан бойынша сорт жаңарту пайызы 11,4% құрады (облыстық сорт жаңарту көрсеткiшi — 8%).

2020 жылдың астығына 79 164,5 тонна тұқым себiлдi, оның iшiнде 71 096 тонна зең, 5996,8 тонна майлы дақылдар себiлдi. Дәндi дақылдар — 29 542 тонна, майлы дақылдар — 1961,6 тонна.

Аудан бойынша топырақтың құнарлылығын арттыру үшiн ағымдағы жылы 346,5 мың га алқапқа 17,3 мың тонна минералдық тыңайтқыштар енгiзiлдi.

Анықтама: 2018 жылы 348,2 мың га алаңға 25,4 мың тонна минералды тыңайтқыштар енгiзiлдi.

Өсiрiлген өнiмнiң сақталуын қамтамасыз ету мақсатында ауданда 6 лицензияланған астық қабылдау кәсiпорны және жалпы сақтау сыйымдылығы 407,2 мың тонна 1 элеватор бар, оның iшiнде:

«Элеватор Тайынша 2006» ЖШС — 118,0 мың тонна (лицензиядан айырылды);

«Тай Агро» ЖШС — 15,0 мың тонна; 2 астық кептiргiш

«Бесқарағай» ЖШС — 145 мың тонна; 6 астық кептiргiш

«Мемолюкс» ЖШС — 25,6 мың тонна; 2 астық кептiргiш

«Ақжар и Gо» ЖШС — 47,2 мың тонна; 3 астық кептiргiш

«Астық-Қазына» ЖШС — 38,4 мың тонна; 4 астық кептiргiш

«Золоторунное» ЖШС — 18,0 мың тонна. 2 астық кептiргiштер

Ауданда 680 астық жинайтын комбайндар бар, оның iшiнде жоғары өнiмдi — 374 бiрлiк (CASE, Claas, JohnDeere, «Acros-550», ESSIL КЗС-740/760, NewHolland, САМРО маркалары); 237 кең қармайтын дестелегiштер, оның iшiнде 43 өздiгiнен жүретiн және 195 тiркемелi дестелегiштер.

Соңғы үш жылда ауданның агроқұрылымдарымен 52 астық жинайтын комбайн сатып алынды, оның iшiнде ағымдағы жылы 12 бiрлiк.

2019 жылдың 12 айында барлығы 5,2 млрд. теңгеге 205 техника мен жабдықтар сатып алынды.